Niedokrwistość (anemia) hemolityczna
Czerwone
krwinki (erytrocyty) dostarczają tlen do tkanek organizmu, co pozwala
im właściwie funkcjonować. Normalna średnia długość życia czerwonych
krwinek to 100-120 dni, po czym obumierają i przez śledzionę są usuwane
z krwiobiegu człowieka. Niedokrwistość hemolityczna jest stanem,
w którym czerwone krwinki są niszczone szybciej niż organizm może
zastępować je nowymi. Nie wynika ona z braku żelaza w organiźmie. W
przypadku terapii anty-HCV jej przyczyną bywa rybawiryna. Szacuje się,
że 22% pacjentów przyjmujących interferon oraz rybawirynę ma
niedokrwistość hemolityczną. Prawdopodobieństwo jej wystąpienia wzrasta
wraz ze wzrostem dawek rybawiryny.
Objawy
Najczęstsze
objawy niedokrwistości hemolitycznej obejmują duszności, zmęczenie,
bladość skóry, dreszcze, przyspieszone bicie serca, które powodują
obniżenie ogólnego komfortu życia pacjenta. Jeżeli niedokrwistość nie
pozostanie w porę zdiagnozowana, może prowadzić do ostrej żółtaczki,
przy której mocz nabiera charakterystycznej ciemnej barwy, powiększenia
śledziony, kamicy żółciowej, a w ciężkich przypadkach nawet do zawału
mięśnia sercowego. Z tego powodu, pacjenci przed rozpoczęciem leczenia
HCV powinni być poddani szczegółowemu badaniu lekarskiemu, aby wykluczyć
u nich potencjalne problemy kardiologiczne.
Diagnoza
Podstawowe
badanie krwi jakim jest morfologia pozwala określić zawartość
podstawowych składników krwi, w tym krwinek czerwonych (erytrocytów),
białych (leukocytów) i płytek krwi (trombocytów). Anemia może być
zdiagnozowana przez określenie ilości erytrocytów oraz zawartości
hemoglobiny i poziomu hematokrytu. Niski poziom hemoglobiny lub hematokrytu wskazuje na anemię.
Orientacyjne wielkości referencyjne
| ||
Parametr
|
Mężczyźni
|
Kobiety
|
Hemoglobina
|
14,0-18,0 g/dl
|
12,0-16,0 g/dl
|
Hematokryt
|
42,0-52,0%
|
37,0-48,0%
|
Leczenie
Istnieją dwa sposoby leczenia niedokrwistości hemolitycznej w trakcie terapii anty-HCV. Przez redukcję dawki rybawiryny i stosowanie hormonu czynnika wzrostu, erytropoetyny (EPO), wspomagającego produkcję erytrocytów.
Badania
kliniczne EPO w kierunku leczenia niedokrwistości hemolitycznej
wywołanej lekami stosowanymi w terapii HCV wykazały zwiększenie stężenia
hemoglobiny średnio o 2,0 g/dl i poprawę jakości życia pacjentów.
Chociaż EPO jest stosowane przy niedokrwistości hemolitycznej
występującej podczas leczenia różnych chorób, to jednak nie zostało
zarejestrowane dla terapii HCV. Podczas leczenia HCV erytropoetyna nie
jest refundowana przez NFZ, a przy 100% odpłatności koszt jej stosowania
jest bardzo wysoki.
Ważne:
Z ostrzeżeń zamieszczonych w ulotkach dołączonych do opakowań leków
zawierających EPO wynika, że może być ona przyczyną poważnych
i zagrażających życiu działań niepożądanych. Aby zapobiec poważnym
skutkom podawania EPO zaleca się stosować możliwie najniższe dawki przez
ograniczony okres czasu.
Niedokrwistości
hemolitycznej powstałej w wyniku stosowania rybawiryny nie leczy się
przez suplementację żelaza oraz witaminy B12, gdyż to nie ich niedobory
są jej przyczyną. 
W trakcie terapii HCV, pomimo niskiego poziomu hemoglobiny, przyspieszony rozpad erytrocytów może prowadzić do
nadmiaru żelaza w postaci ferrytyny (białko kompleksujące jony żelaza), gdyż organizm człowieka stosując swoisty recykling, nie potrafi
skutecznie się go pozbywać.
Ogólnie,
zaleca się zmniejszenie dawki rybawiryny, gdy poziom hemoglobiny spada
poniżej 10 g/dl, a odstawienie leku lub przerwanie terapii gdy poziom
hemoglobiny spadnie poniżej 8,5 g/dl. Szczególnej uwagi wymagają
pacjenci z chorobami serca.
Ważne
jest, aby informować lekarza prowadzącego o wszelkich zauważonych
objawach niedokrwistości w celu zapewnienia optymalnych, bezpiecznych
warunków leczenia HCV.
Supresja szpiku kostnego
Szpik
kostny wraz z zawartymi w nim komórkami macierzystymi oprócz krwinek
czerwonych (erytrocytów), produkują niezbędne dla zdrowia i życia:
krwinki białe (leukocyty) oraz płytki krwi (trombocyty). Te ostatnie
odpowiadają głównie za procesy krzepnięcia krwi, natomiast leukocyty,
a wśród nich neutrocyty (neutrofile) odpowiadają za odporność naszego organizmu.
Uszkodzenie tkanki szpiku kostnego nazywa się supresją.
Jeżeli
ilość leukocytów, neutrocytów czy trombocytów spadnie poniżej poziomu
mogącego zagrażać naszemu zdrowiu lub życiu, dawkę interferonu zmniejsza
się. Zgodnie z zaleceniami producentów interferonu jej zmniejszenie
następuje gdy:
Zaprzestanie podawania interferonu lub przerwanie terapii następuje gdy:
Neutropenia
- liczba leukocytów spadnie poniżej 1 500/µl, albo
- liczba neutrocytów spadnie poniżej 750/µl, albo
- liczba trombocytów spadnie poniżej 50 000/µl.
Zaprzestanie podawania interferonu lub przerwanie terapii następuje gdy:
- liczba leukocytów spadnie poniżej 1 000/µl, albo
- liczba neutrocytów spadnie poniżej 500/µl, albo
- liczba trombocytów spadnie poniżej 25 000/µl.
Neutropenia
Przy
nadmiernym spadku poziomu neutrocytów mówimy o neutropenii. Neutropenia
jest częstym skutkiem ubocznym terapii interferonowej. Badania
kliniczne wykazały, że aż u 95% pacjentów w trakcie leczenia HCV poziom
neutrocytów spada poniżej normy, a u około 20% rozwija się znaczna
neutropenia wymagająca zmniejszenia dawki interferonu.
Utrzymanie
maksymalnej zalecanej dawki interferonu zwiększa szansę osiągnięcia
trwałej odpowiedzi wirusologicznej (SVR), dlatego niektórzy lekarze
zalecają dodatkowo stosowanie czynnika stymulującego tworzenie kolonii
granulocytów (neutrocytów), filigrastimu (Neupogen). Niestety, podobnie
jak EPO, Neupogen nie został zarejestrowany jako lek stosowany
w leczeniu neutropenii wywołanej podawaniem interferonu i dlatego jest rzadko
stosowany przez lekarzy w przypadku terapii HCV.
Zakres wskazań pozarejestracyjnych dla filgrastimu objętych refundacją został od 1 stycznia 2014 r., zgodnie z obwieszczeniem Ministra Zdrowia, rozszerzony m.in. o neutropenię nabytą, w przypadkach innych niż określone w charakterystyce produktu leczniczego (CHPL). Istnieje więc możliwość refundacji Neupogenu w trakcie terapii HCV.
Zakres wskazań pozarejestracyjnych dla filgrastimu objętych refundacją został od 1 stycznia 2014 r., zgodnie z obwieszczeniem Ministra Zdrowia, rozszerzony m.in. o neutropenię nabytą, w przypadkach innych niż określone w charakterystyce produktu leczniczego (CHPL). Istnieje więc możliwość refundacji Neupogenu w trakcie terapii HCV.
Generalnie
interferon działając immunomodulująco wzmacnia system odpornościowy.
U zdecydowanej większości pacjentów, u których neutropenia została
wywołana jego stosowaniem, nie dochodzi do poważnych infekcji. Jednak
mimo niskiego ryzyka ich wystąpienia, bardzo ważne jest, aby pacjenci
byli ściśle monitorowani w celu zapobieżenia infekcjom.
Wskazówki dotyczące unikania infekcji:
Opracowano na podstawie broszury Hepatitis C Support Project (tłum. Albin, oprac. Mirek).
Interesujące linki:
- unikaj zbiorowisk ludzkich,
- poddaj się obowiązkowym szczepieniom celem ochrony przed chorobami zakaźnymi,
- dbaj o higienę osobistą,
- unikaj surowych lub niedogotowanych jajek, drobiu, i skorupiaków.
Opracowano na podstawie broszury Hepatitis C Support Project (tłum. Albin, oprac. Mirek).
Ważna uwaga
Wszystkie
leki, które zamierzasz przyjmować w trakcie terapii trójlekowej, także
te wydawane bez recepty, należy skonsultować z lekarzem prowadzącym.
Dotyczy to również preparatów ziołowych i suplementów diety.
Interesujące linki:
Brak komentarzy :
Prześlij komentarz